Het grote boek van Sinterklaas

Gepubliceerd op 1 december 2024 om 13:31

Het Grote Boek van Sinterklaas is een bekend attribuut van de Goed Heiligman. Wie immers heeft de Sint wel eens gezien zonder het grote boek? Het is voor hem een onmisbaar item dat hij altijd zal meenemen op zijn reis naar Nederland. En hij gebruikt het boek bij ieder bezoek. Soms draagt hij het boek zelf maar meestal zul je zien dat Piet dit kostbare boek meeneemt. Wat is nu eigenlijk dat Grote Boek? Waar komt het vandaan? En wat staat er dan wel in dat Grote Boek?

De inhoud van Het Grote Boek
De laatste vraag is het makkelijkste te beantwoorden. Iedereen weet wel wat er in Het Grote Boek staat. In het grote boek van Sinterklaas staan de namen van alle kinderen en waarschijnlijk ook alle grote mensen. Er staat precies opgetekend hoe het met ieder kind gaat en, heel belangrijk, of het kind braaf is geweest. Daarnaast worden er in het boek ook alle verlangens genoteerd en welke cadeautjes het kind zal krijgen. Sinterklaas weet blijkbaar alles, het staat allemaal in Het Grote Boek, dus ook als de kinderen niet lief zijn geweest. Gelukkig weten de kinderen dat de Sint vooral goed gedrag beloont met cadeautjes. Hij vindt het goede gedrag belangrijker. 

Een prachtig boek

Het Grote Boek van Sinterklaas is een prachtige verschijning. Het is meestal rijk versierd met gouden letters en krullen en het heeft een imposante leren kaft. En vanzelfsprekend is het groot omdat immers alle namen er in staan en al andere belangrijke zaken rondom het kind er in opgetekend staan. 

Historische oorsprong

De oorsprong van het grote boek is niet helemaal duidelijk, maar het lijkt voort te komen uit middeleeuwse tradities en legendes waarin de heilige Nicolaas van Myra (de historische figuur achter Sinterklaas) werd gezien als een morele gids. In sommige legendes wordt hij afgebeeld met een register. Het is niet ondenkbaar dat iemand als Nicolaas een register zou hebben bijgehouden over de mensen die had ontmoet, over hun goede daden en hoe hij ze beloond had. 

Later werd dit idee in de Nederlandse traditie geïntegreerd en kreeg Het Grote Boek een belangrijke plaats in het Sinterklaasverhaal.

De Bijbel als inspiratie

Het is heel goed mogelijk dat in vroege Sinterklaasvertellingen de Bijbel zelf een inspiratiebron was voor Het Grote Boek. In de middeleeuwen had de katholieke kerk een sterke invloed op tradities en verhalen. Het zou niet vreemd zijn dat een geestelijke, een bisschop zoals Nicolaas een bijbel bij zich zou dragen. Als symbool voor zijn geloof en als kennisbron over rechtvaardigheid en goed en kwaad.

Het Boek des Levens 

Nog waarschijnlijker is dat Het Grote Boek is gebaseerd op Het Boek des Levens zoals dat in de Bijbel wordt genoemd. Het Boek des Levens wordt in diverse passages van de Bijbel genoemd.

In het Oude Testament in Psalm 69:29 staat bijvoorbeeld: Laat hen uitgewist worden uit het Boek des Levens, laat hen bij de rechtvaardigen niet opgeschreven wordenen. In Openbaring vinden we meer tekst over het Boek des Levens. Openbaring is het Bijbelboek over de strijd tussen goed en kwaad in het einde der tijden.

In Openbaring 3:5 lezen we: Wie overwint, zal bekleed worden met witte kleren en Ik zal zijn naam beslist niet uitwissen uit het boek des levens, maar Ik zal zijn naam belijden voor Mijn Vader en voor Zijn engelen. En in Openbaring 20:12 staat: En ik zag de doden, klein en groot, voor God staan. En de boeken werden geopend en nog een ander boek werd geopend, namelijk het Boek des Levens. En de doden werden geoordeeld overeenkomstig wat in de boeken geschreven stond, overeenkomstig hun werken.

Dit zijn slechts enkele van de vele teksten uit de Bijbel over het Boek des Levens. Het geeft de importantie van Het Boek des Levens aan de Bijbel. Het boek symboliseert Gods kennis van en oordeel over de mensen. Net als het Grote boek van Sinterklaas benadrukt het een soort alwetendheid en gerechtigheid, maar dan vanuit een hemels perspectief.

Wie zoet is, krijgt lekkers

Zo zie je Het Grote Boek heeft een serieuze achtergrond en kan op verschillende manieren van grote betekenis zijn.  Het Grote Boek van Sinterklaas een fantasierijk boek met een bijzondere geschiedenis een symbool van rechtvaardigheid, mededogen en beloning voor wie goed doet want wie zoet is, krijgt lekkers. Het Grote Boek van Sinterklaas geeft het Sinterklaasfeest een magisch tintje.

Portret van de heilige Nicolaas van Myra 
door Carlo Crivelli (1472)

Afbeelding van het Boek des Levens
gemaakt door een anonieme Griekse schilder

Andere grote boeken...

Over de bijbel...

Met andere heiligen op stap...

Reactie plaatsen

Reacties

Er zijn geen reacties geplaatst.