Vandaag, 15 september 2020 is het 130 jaar geleden dat de Agatha Christie, de Queen of Crime werd geboren. Op 15 september 1890 werd Agatha Christie geboren in de Engelse badplaats Torquay. In 1920 verscheen haar eerste boek. Reden te meer dat het jaar 2020 een bijzonder Agatha Christie jaar is. Als liefhebber van deze schrijfster kan ik het me het bijna niet voorstellen dat je haar niet zou kennen. Want ze is wereldberoemd geworden met haar toneelstukken, detective verhalen en korte verhalen.
Ze schreef 66 detectives en 14 verzamelingen van korte verhalen. Haar bekendste speurneuzen waren Hercule Poirot en Miss Marple. Haar toneelstuk The Mousetrap (De Muizenval) werd het langst lopende toneelstuk in de wereld. Al meer dan 60 jaar wordt dit toneelstuk nog dagelijks gespeeld in West End in Londen en werd alleen in maart dit jaar voor het eerst gedurende korte tijd onderbroken door de corona crisis. Bekende titels van haar hand zijn: Murder on the Orient Express (Moord in de Oriënt Expres), Death on the Nile (Moord op de Nijl), Then there were none...(En toen waren er nog maar...). Wereldwijd verkocht ze 1 miljard boeken in het Engels en nog eens 1 miljard boeken in andere talen zoals het Nederlands. Daarmee is de best verkopende schrijfster aller tijden. Veel van haar boeken zijn verfilmd of bewerkt voor televisie. Wie is deze bijzonder vrouw?
Jeugdjaren
Agatha komt in 1890 ter wereld als Agatha Mary Clarissa Miller. Haar vader Fred Miller is een beurshandelaar geboren in New York en haar moeder Clara Boehmer, is een Ierse. Agatha is het derde en laatste kind, ze heeft nog een oudere zus Madge en een oudere broer Monty. Het gezin Miller woont in villa Ashfield waar Agatha een gelukkige jeugd doorbrengt. Madge en Monty zijn een stuk ouder dan Agatha en er wonen maar weinig kinderen in de buurt hierdoor speelt ze vaak alleen speelt met de dieren die op het landgoed zijn of met imaginaire vriendjes. Als vader ziek wordt, besluit de familie om een tijdje in Frankrijk te gaan wonen. Hier is het weer beter voor zijn gezondheid. Toch betekent dit niet dat hij geneest en helaas komt hij na een jaar te overlijden. Agatha is dan 11 jaar, zelf zegt dat deze ingrijpende gebeurtenis het einde van haar jeugd betekende.
Huwelijk en gezinsleven
Als jong meisje houdt Agatha van feesten, bals en partijen. Op één van deze feesten wordt ze voorgesteld aan Archibald Christie, een archeoloog. Ze worden verliefd en vlak na het uitbreken van de Eerste Wereldoorlog stappen ze in het huwelijksbootje. Archie vertrekt als piloot van de RAF naar Frankrijk en Agatha gaat dan aan de slag als vrijwilliger in het ziekenhuis. In 1918 krijgt Agatha met Archibald haar enigste kind, een dochter genaamd Rosalind. In 1922 maakt Agatha een reis om de wereld van bijna een jaar, bij haar terugkeer tekent ze een contract bij de befaamde uitgeverij Collins. De Christies verhuizen naar een nieuwe woning, die ze Styles noemen naar haar debuutroman The Mysterious Affair at Styles (De zaak Styles).
In 1926 overlijdt Agatha's moeder. Dit raakt haar zeer en ze is erg verdrietig. Op hetzelfde moment vraagt ook het opleveren van een nieuw boek voor uitgeverij Collins haar volle aandacht. Dit veroorzaakt de nodige spanning in het huwelijk. Later in hetzelfde jaar geeft Archie aan te willen scheiden omdat hij verliefd is geworden op een andere vrouw.
Mysterieuze verdwijning
Agatha, overspoeld door verdriet en te veel werk, wordt depressief. Het is begin december 1926 als Agatha plotseling spoorloos verdwijnt. Haar auto wordt verlaten teruggevonden. Onmiddellijk wordt een grootscheepse landelijk zoekactie opgestart. Uiteindelijk wordt Agatha na 11 dagen teruggevonden in een hotel in Harrogate waar ze is herkend door het personeel. Ze blijkt te hebben incheckt onder de naam Theresa Neale. Als de politie en Archie haar komen halen blijkt ze zo verward te zijn dat ze niet weet wie hij is of wie ze zelf is. Later zal Agatha nooit meer over deze gebeurtenis praten, dus wat er precies is gebeurd zal altijd een mysterie blijven.
Latere jaren van haar leven en overlijden
Na haar verdwijning vertrekt ze voor drie maanden met haar dochter Rosalind naar de Canarische Eilanden om te herstellen. In 1928 scheiden Agatha en Archie officieel. Ze zal de naam Christie als schrijfster behouden. Agatha besluit te gaan reizen met de Oriënt Expres naar Turkije en Irak. Op deze reis ontmoet ze Max Mallowan, ook een archeoloog. Ze trouwen en hun huwelijk zal duren tot aan het overlijden van Agatha in 1976. In de Tweede Wereldoorlog werkt Agatha wederom in een apotheek en vijzelt hiermee haar kennis over vergiften op. In de jaren 1955 tot en met 1971 ontvangt ze een aantal onderscheidingen: Grand Master Award, Commandeur in de Orde van Britische Rijk, Eredoctoraat van de Exeter University en tot slot Dame Commander in de Orde van het Britische Rijk.
Begin jaren '70 gaat haar gezondheid achteruit en ze zal voor het laatst in publiek verschijnen bij de première van de film Murder on the Orient Express. Waarvan ze gezegd zou hebben dat de film goed was met als minpuntje dat de snor van Hercule Poirot niet uitbundig genoeg zou zijn.
Agatha Christie overlijdt rustig thuis op 12 januari 1976 op 85-jarige leeftijd.
Gedenkteken voor Agatha Christie in Londen
Oeuvre
Al op jonge leeftijd blijkt dat Agatha wel iets heeft met lezen en schrijven. Als ze vier, vijf jaar oud heeft zichzelf al lezen geleerd. Terwijl haar oudere broer en zus buitenshuis onderwijs ontvangen, krijgt Agatha een juf die thuis onderwijs verzorgt. Agatha is dol op lezen en houdt van poëzie en muziek. Op 10-jarige leeftijd schrijft ze haar eerste gedicht: The Cow Slip. Daarna volgt ze piano- en zangles. Ze speelt zo goed piano dat ze een professioneel pianiste zou kunnen worden. Maar daar is toch wat te verlegen voor. Als ze 18 jaar oud is, schrijft ze uit liefhebberij korte verhalen waarvan er ook een aantal gepubliceerd worden.
In 1916 begint Agatha met het schrijven van haar eerste detective verhaal. Haar zus Madge heeft haar namelijk uitgedaagd en zegt dat Agatha geen goed detective verhaal zal kunnen schrijven. Er zal enige tijd overheen gaan, maar uiteindelijk verschijnt in 1920 Agatha's eerste boek: The Mysterious Affair at Styles (De zaak Styles).
Dit boek betekent ook de geboorte van één van haar bekendste detectives Hercule Poirot. Christie neemt zelf ook weer afscheid van deze detective in één van haar laatste boeken Curtain : Poirot's last case (Het doek valt). Miss Marple treedt voor het eerst op in een kort verhaal maar haar eerste verschijning in een boek is in The Murder at the Vicarage (Moord op de pastorie) dat in 1930 gepubliceerd wordt. Ze zal ook de hoofdpersoon zijn in Christie's laatste boek Sleeping Murder (Moord uit het verleden). Tommy en Tuppence is daarnaast een echtpaar dat ook een aantal keren zal optreden als detective duo.
Naast de vele detectives schreef Agatha ook veel korte verhalen waarin haar favoriete speurders meestal ook een hoofdrol spelen. Minder bekend werken zijn haar gedichtenbundels. Rond haar zestigste begint ze met het schrijven van haar autobiografie. Het woord autobiografie vond ze zelf een te groot woord omdat daarbij een uitgebreide studie van haar leven en een chronologisch verhaal zou moeten horen. Zelf gaf er ze de voorkeur aan om haar leven te zien als een grabbelton waar ze verschillende herinneringen uit op zou diepen. Toch is het resultaat behoorlijk chronologisch en goed te volgen. Vijftien jaar schrijft aan haar biografie en ze stopt haar levensverhaal te schrijven als ze vijfenzeventig is. Dit vond ze zelf een juiste leeftijd om er een punt achter te zetten.
Inspiratie
Agatha Christie begint te schrijven aan haar detective verhalen als Europa het decor is van een wrede strijd, de Eerste Wereldoorlog. Om zich dienstbaar te maken gaat Agatha werken in het ziekenhuis in de apotheek. Ze haalt haar examen voor apotheker en krijgt hierdoor veel kennis van allerlei soorten vergif. Iets wat haar later nog zeer van pas zal komen bij het uitdenken van ingewikkelde en realistische moordplannen. Door haar werk komt ze ook in aanraking met Belgische vluchtelingen die op het Engelse platteland verblijven. Naar aanleiding van haar ontmoetingen met deze vluchtingen bedenkt ze haar personage Hercule Poirot.
Archeologie is ook een belangrijke inspiratiebron voor Agatha. Dat kwam uiteraard ook door haar huwelijk met archeoloog Archibald Christie. Door haar verblijf op archeologische sites en haar kennis van de geschiedenis weet ze spannende detectives te schrijven die hierop zijn gebaseerd. Denk aan: Death on the Nile (Dood op de Nijl, Murder in Mesopatamia en Murder on the Orient Expres (Moord in de Orient Expres).
En zelf de afwas bracht haar goede ideeën want volgens haar was dat het beste moment om een goed moordplan uit te werken...
“I like living. I have sometimes been wildly, despairingly, acutely miserable, racked with sorrow;
but through it all I still know quite certainly that just to be alive is a grand thing.”
Agatha Christie
-
Moord in de bibliotheek € 16,99 -
Moord in de bibliotheek € 3,50
Reactie plaatsen
Reacties